W wieku 83 lat zmarł w swoim domu w Nowym Jorku jeden z największych twórców nowoczesnego jazzu - perkusista Max Roach.
Roach zaczął grać na bębnach jako 11-latek, potem uczył się muzyki w Nowym Jorku, a w 1942 r. był już liderem przemian stylistycznych nowoczesnego jazzu. Wraz z Monkiem, Gillespiem, Parkerem uznawany jest za współtwórcę bebopu. Jako perkusista w Monroe's Uptown House, jak też stały gość w Minton's Playhouse, akompaniował wszystkim czołowym reprezentantom nowej muzyki. Razem z Kennym Clarkiem wylansował inny styl gry i ekspozycji rytmu. Jego gra z Charliem Parkerem i Dizzym Gillespiem dowodzi ogromnej pomysłowości i mistrzowskiego opanowania gry na perkusji. W latach 40. Roach grał głównie w zespołach Gillespiego (1944) oraz Parkera (1945, 1947-49) także w zespołach i big-bandach, prowadzonych przez weteranów swingu: Colemana Hawkinsa (z którym w 1943 r. zrealizował swe pierwsze nagranie), Benny'ego Cartera, Louisa Jordana, Henry'ego "Red" Allena.
Pod koniec dekady porzucił jednak całkowicie "stary" styl, by podporządkować się erze bebopu i jazzu nowoczesnego. Przez dwa lata, poczynając od 1948 r. grał z Milesem Davisem, biorąc udział w historycznej dla rozwoju modern jazzu sesji "Birth of The Cool". W 1954 r. Roach założył (wspólnie z Cliffordem Brownem) kwintet, jeden z najbardziej nowatorskich zespołów tego okresu. Powstały nagrania, które stały się kamieniami milowymi modernjazzu (np. "Study In Brown", "At Basien Street"). Śmierć Browna (w wypadku samochodowym w 1956 r.) nieoczekiwanie przerwała kreację stylu Roacha.
Przez lata 50. i początek 60. coraz częściej interesował się zmianami, jakie dla jazzu wnosi improwizacja, granie "free" a nawet ideologia kultury jazzu. Wyraz swoim poszukiwaniom dał, realizując (1958) albumy, "Max Roach Plus Four", "Deeds Not Words" oraz (1960) słynną płytę, "We Insist! Freedom Now Suite". Innowacje perkusista lansował także albumami "Drums Unlimited" (1966) oraz wcześniejszymi projektami np. "Drum Converstation". Roach zaczął udzielać się także politycznie, odgrywał ważną rolę w organizowaniu wielu kulturalnych projektów dla Afro-Amerykanów (w tym okresie powstała "We Insist! Freedom Now Suite").
Roach dokonywał też eksperymentów z nietypowymi obsadami, odchodząc niekiedy od konwencjonalnych struktur metrycznych (np. podwójny kwartet, zespół M.'Boom). W tym względzie posuwał się równolegle do aktualnych osiągnięć awangardy spod znaku free jazzu, chociaż nigdy nie utożsamiał się z tym nurtem. Swym niekonwencjonalnym, aczkolwiek perfekcyjnie przemyślanym podejściem do jazzu zjednywał sobie wielu entuzjastów. Nagrywał i koncertował z Freddiem Hubbardem, Sonnym Rollinsem, George'em Colemanem, Stanleyem Turrentine'em, pracował z wokalistami grupami wokalnymi, w tym z Abbey Lincoln.
W latach 70. szczególnie eksponował swój zachwyt dla awangardy: koncertował i nagrywał z Abdullahem Ibrahimem (1977), Archiem Sheppem (1979), Cecilem Taylorem (1979) i Anthonym Braxtonem (1978-79). Roach, jako jeden z niewielu perkusistów, stał się jazzowym autorytetem oraz innowatorem.
Przez całe lata 80. i wczesne 90. pracował nadal jako wykonawca i kompozytor, znajdując czas zarówno na nauczanie, koncertowanie, jak i eksponowanie swoich politycznych aspiracji. Był jednym z niezwykle utalentowanych muzyków jazzowych i centralną postacią nowoczesnego jazzu.
(DiaPaZon)
