Niedługo po rozwiązaniu The Mothers of Invention, Frank Zappa debiutował jako solista z „Hot Rats” (1969). Łączący jazz i rock album stał się jednym z najlepiej sprzedających się wydawnictw artysty dzięki takim perełkom jak „Peaches En Regalia” czy „Willie the Pimp”.

(Frank Zappa)

W przeciągu następnego roku Zappa zabrał się za kilka projektów. Wyprodukował debiut Captain Beefheart „Trout Mask Replica”, prowadził belgijski Festival Actuel – gdzie spotkał się z brytyjskim perkusistą Aynsleyem Dunbarem – a także zebrał grupę, z którą w styczniu i lutym 1970 roku miał spotkać się w niedawno otwartym studiu Record Plant w LA.

Zappa ponownie zasiadł na fotelu producenta. Towarzyszyli mu Ian Underwood (klawisze, saksofon, gitara), skrzypek i wokalista Don „Sugarcane” Harris oraz basista Wrecking Crew, Max Bennett. Pięcioosobowy zespół uzupełnił Aynsley Dunbar, który właśnie przeniósł się do Los Angeles i zamieszkał z Zappą.

Grupa nagrała wiele oryginalnych kompozycji, inspirujących coverów i rozszerzonych improwizacji, które czerpały z R&B i bluesa oraz rodzącej się sceny jazz fusion. Nagrania te, w dużej mierze instrumentalne, ukazują wirtuozerię Zappy, jednocześnie oferując coś, co z łatwością mogłoby być kontynuacją „Hot Rats”.

(Frank Zappa)

Zappa szykował się do wydania utworów, jednak w miarę upływu czasu jego muzyka poszła w nieco innym kierunku. Wciąż nie wiadomo dokładnie, dlaczego materiał nigdy nie został wydany. Całkiem możliwe, że spotkanie z Flo & Eddie (komediowo-rockowym duetem Marka Volmana i Howarda Kaylana) zainspirowało go do stworzenia czegoś bardziej skupionego na wokalu – latem nagrał więc „Chunga’s Revenge”, który ukazał się w październiku. Pod koniec 1970 roku Zappa był już na etapie tworzenia filmu „200 Motels” oraz towarzyszącej mu ścieżki dźwiękowej.

Ponad pięć dekad później, „vaultmeister” Joe Travers i Ahmet Zappa wydobyli nagrania z ogromnego skarbca Zappy. Zaczęli pracę nad utworami, które wyprodukował i zmiksował sam Frank. 11 utworów przekształciło się w „Funky Nothingness” na cześć jednego z nagrań z 1967 roku z sesji do „Uncle Meat”. Niewydany kawałek pierwotnie miał otwierać „Chunga’s Revenge”. Chociaż utwór został nagrany kilka lat wcześniej, Zappa ostatecznie połączył go z nieopublikowaną kompilacją.

(Frank Zappa)

Na przestrzeni lat wydano kilka nagrań z sesji tamtych lat – fani mogą już dobrze pamiętać 12-minutową wersję „Sharleena” z pośmiertnej kolekcji „Lost Episodes”. „Funky Nothingness” po raz pierwszy przedstawia piosenki jako spójną kolekcję.

– Jako album, „Funky Nothingness” jest wyjątkowy – zawiera co najmniej trzy napisane kompozycje, dwie wersje coverów i wiele instrumentalnych segmentów, z których wszystkie były niepublikowane. Nieczęsto zdarza się znaleźć taką ilość jednolitej muzyki, której tak długo nikt nie słyszał – komentuje Travers.

Wyprodukowany i skompilowany przez Ahmeta Zappę i Joe Traversa „Funky Nothingness” wydano 30 czerwca. Album ukazał się różnych formatach, w tym na trzypłytowej wersji deluxe. 28-stronicowy booklet zawiera zdjęcia z sesji nagraniowych autorstwa Johna Williamsa, a także zapiski Traversa. Klasyczne miksy Zappy urozmaicono nowoczesnymi miksami Craiga Parkera Adamsa, który zajął się również bonusowym materiałem. Całość została zmasterowana przez Johna Polito z Audio Mechanics.

Rozszerzona edycja „Funky Nothingness” jest dostępna też w wersji cyfrowej, zarówno w standardowej, jak i wysokiej rozdzielczości audio (96 kHz/24-bit).

Album ukazał się także na podwójnym 180-gramowym czarnym winylu oraz (w limitowanym nakładzie) na przezroczystym fioletowym winylu. Limitowany winyl z kolekcjonerską kostką do gitary dostępny jest wyłącznie w sklepach Zappa.com, uDiscover Music i Sound of Vinyl.

Niepublikowany wcześniej utwór „Work With Me Annie/Annie Had a Baby” łączy w sobie dwa hity z 1954 roku autorstwa Hanka Ballarda & The Midnighters. Napisany przez Ballarda „Work With Me Annie” został połączony z „Annie Had A Baby” Henry’ego Glovera i Sydneya Nathana. Możemy w nim usłyszeć Dona „Sugarcane” Harrisa, który zyskał sławę w latach 50. za sprawą duetu R&B Don & Dewey. Zappa, wielki fan duetu, nie mógł przepuścić takiej okazji.

Harris występuje także w roli wokalisty w utworze „Love Will Make Your Mind Go Wild”, który zawiera klasyczną balladę soulową z wyjątkową solówką na skrzypcach. Zappa przejął główny wokal w 12,5-minutowej wersji utworu Lightnin’ Slim „I’m a Rollin’ Stone”. To właśnie to nagranie stało się początkiem kultowego już „Stink-Foot”, który zamknął album „Apostrophe (')”.

Talent Underwooda można usłyszeć w soulowo-jazzowym instrumentalu „Khaki Sack” – utworze, który The Mothers of Invention od czasu do czasu grali na swoich koncertach. To pierwsze znane nagranie studyjne, podobnie jak w przypadku „Twinkle Tits”. Warto też wspomnieć o „Tommy/Vincent Duo II”, który dokładnie ukazuje magię między Zappą i Dunbarem na samym początku ich współpracy. Nieedytowana wersja piosenki ma prawie 22 minut.

(Frank Zappa)

Każda z trzech płyt zawiera nagrania „Chunga’s Revenge”, który posłużył jako tytułowy utwór wydawnictwa z października 1970. Wersja „Basement Version”, znajdująca się na głównym albumie, została nagrana w piwnicy Zappy przy użyciu 4-kanałowego zestawu kwadrofonicznego. Następnie Zappa stworzył miks stereo.

„Funky Nothingness” to niespotykana skarbnica. Możemy tu usłyszeć fascynujące wersje „Sharleena”, „Transylvania Boogie” i „The Clap” – w przypadku tego ostatniego, to pierwsze pełne nagranie, które w okrojonej formie wydano na „Chunga’s Revenge”. Kolejną perełką jest bez wątpienia eksperymentalny „Halos & Arrows”.

Jak podsumowuje Joe Travers: – W archiwalnych skarbcach normalne jest znajdowanie różnych aranżacji utworów, które słyszano już na koncertach na żywo i w warunkach studyjnych. Tak naprawdę nowe kompozycje są nieliczne – zwłaszcza te pochodzące ze złotych lat Zappy, czyli lat 60. i 70. „Funky Nothingness” sprawdza się na wszystkich frontach. Ukazuje jego miłość do rytmu i bluesa, rozpoczynając dokładnie tam, gdzie skończył się „Hot Rats”.

(2LP)

Frank Zappa
"Funky Nothingness"
A Universal Music Enterprises release ℗ 2023 UMG Recordings, Inc.
Lista utworów: (czas. 210:34)
Premiera: 30 czerwca 2023

Funky Nothingness (2LP)

Side A

1. Funky Nothingness
2. Tommy/Vincent Duo I
3. Love Will Make Your Mind Go Wild
4. I'm A Rollin' Stone

Side B

1. Chunga's Revenge (Basement Version)
2. Basement Jam

Side C

1. Work With Me Annie / Annie Had A Baby
2. Tommy/Vincent Duo II
3. Sharleena (1970 Record Plant Mix)

Side D

1. Khaki Sack
2. Twinkle Tits

Funky Nothingness (3CD/Digital)

CD 1: Funky Nothingness - The Album

1. Funky Nothingness (1:48)
2. Tommy/Vincent Duo I (0:44)
3. Love Will Make Your Mind Go Wild (2:45)
4. I'm A Rollin' Stone (12:19)
5. Chunga's Revenge (Basement Version) (9:21)
6. Basement Jam (6:27)
7. Work With Me Annie/Annie Had A Baby (2:47)
8. Tommy/Vincent Duo II (6:41)
9. Sharleena (1970 Record Plant Mix) (12:14)
10. Khaki Sack (8:08)
11. Twinkle Tits (11:34)

CD 2: Zappa/Hot Rats ’70 Session Masters and Bonus Nothingness

1. Chunga’s Revenge (Take 5) (16:15)
2. Love Will Make Your Mind Go Wild (Take 4) (3:16)
3. Transylvania Boogie (Unedited Master) (18:12)
4. Sharleena (Unedited Master) (14:55)
5. Work With Me Annie/Annie Had A Baby (Alternate Edit) (4:28)
6. Twinkle Tits (Take 1, False Start) (0:47)
7. Twinkle Tits (Take 2) (13:00)

CD 3: Zappa/Hot Rats ’70 Session Masters and Bonus Nothingness

1. The Clap (Unedited Master-Part I) (11:28)
2. The Clap (Unedited Master-Part II) (4:37)
3. Tommy/Vincent Duo (Unedited Master) (21:52)
4. Chunga’s Revenge (Take 8) (19:47)
5. Halos and Arrows (3:02)
6. Moldred (3:22)
7. Fast Funky Nothingness(0:45) https://pl.wikipedia.org/wiki/Frank_Zappa https://www.zappa.com https://www.facebook.com/Zappa/ https://www.instagram.com/zappa/ https://twitter.com/zappa/ https://www.tiktok.com/@zappa https://www.youtube.com/channel/UCj-Qb2d6dJJJtNL4rgr3FNw https://tidal.com/browse/artist/3888317 https://open.spotify.com/artist/6ra4GIOgCZQZMOaUECftGN https://www.deezer.com/pl/artist/2167 https://music.apple.com/us/artist/frank-zappa/458712

(Paulina Grabska - Universal Music PL)