17 stycznia 2014 przypada dziesi±ta rocznica ¶mierci Czes³awa Niemena (16.02.1939 r. w Starych Wasiliszkach k. Lidy – 17.01.2004 r. w Warszawie)
. Wydaje siê, ¿e to dobry moment, by przypomnieæ jego osobê, powik³any ¿yciorys, drogê artystyczn± oraz przede wszystkim utwory.
Byæ mo¿e tak¿e, by zadaæ pytania: Czy naprawdê by³ Wielki? Czy i dlaczego pozosta³ Idolem?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytañ postara³ siê daæ Dariusz Michalski w ksi±¿ce „Niemen. Czy go jeszcze pamiêtasz?”, której wersja elektroniczna pojawi³a siê 17.01 we wszystkich sklepach z e-bookami.
Zamiast opisu proponujê Pañstwu opiniê Franciszka Walickiego, który Niemena odkry³:
„Twoja ksi±¿ka zrobi³a na mnie du¿e wra¿enie: ciekawa, m±dra, potrzebna. Doskonale napisana. Rozdzia³y krótkie („Nudziæ – to powiedzieæ wszystko”), sporo interesuj±cych wypowiedzi samego Czes³awa, osób, które go zna³y i, oczywi¶cie, Twoich.
Czy to wszystko sk³ada siê na ca³± prawdê o Cze¶ku? W±tpiê. Wydawa³o mi siê, ¿e Go znam – przecie¿, jak sam piszesz, „odkry³em” Go (ale ju¿ nie wylansowa³em, bo zrobi³ to On sam, artysta wybitnie utalentowany). Owszem, zwróci³em na Niego uwagê, zaoferowa³em pomoc i wspó³pracê, zaopiekowa³em siê Nim, ale d³ugo to nie trwa³o, bo trwaæ nie mog³o: Czesiek nie mie¶ci³ siê w ¿adnych ramach. Nawet tych, które sam dla siebie okre¶la³ i konstruowa³ przez ca³e swoje ¿ycie.
Nieraz przypomina³ mi samotnego samuraja: wolny, odwa¿ny, lojalny, bezgranicznie uczciwy, wierny zasadom, którymi kierowa³ siê w ¿yciu. Stawa³ po stronie s³abszych, walczy³ z silniejszymi, bo mia³ przy sobie miecz talentu, którego zazdro¶cili Mu i bali siê Jego wrogowie. Przerasta³ ich stylem walki, prze¶ciga³ wyobra¼ni±. By³ moim najbli¿szym przyjacielem, powiernikiem i doradc±. Jego ¶mieræ uderzy³a we mnie z si³± gromu. Nie wiedzia³em, ¿e miecz talentu i odwaga nie wystarcz±, aby ¿yæ.”
Kanw± tej ksi±¿ki jest to, co u Niemena by³o i po Niemenie pozosta³o najwa¿niejsze: jego muzyka. Osnow± za¶ rozmowy autora ksi±¿ki z twórc± tej muzyki, jego wypowiedzi i zwierzenia oraz niezbêdne komentarze, uzupe³nienia i wyja¶nienia tego, co by³o dawniej i co minê³o. Równie¿ autokomentarze artysty do jego piosenek, p³yt, wystêpów oraz ich recenzji, rejestrowane przez autora niemal od pocz±tku kariery solowej Niemena. „Haftem” na tym „podk³adzie” s± wypowiedzi jego mentorów, wspó³pracowników i przyjació³. Miêdzy innymi Franciszka Walickiego, muzyków Niebiesko-Czarnych i Akwarel, menad¿era Jerzego Bogdanowicza (bodaj najlepiej zna³ kulisy prób i koncertów artysty), re¿yserów: Bernarda Forda Hanaoki, Adama Hanuszkiewicza, Janusza Rzeszewskiego i Andrzeja Wajdy, jazzmanów, których przeci±gn±³ na stronê rocka (Zbigniewa Namys³owskiego, Micha³a Urbaniaka) a tak¿e Mieczys³awy Buczkówny (która publicznie zaatakowa³a Niemena za ¶piewanie Norwida). Ponadto wiele nieznanych faktów: Niemen ¶piewaj±cy Majakowskiego, recital telewizyjny skasowany natychmiast po emisji, kulisy intryg przeciwko Niemenowi, jego powrót do San Remo.
W¶ród kilkudziesiêciu fotografii ilustruj±cych ksi±¿kê znajd± siê te „obowi±zkowe”, znane przez wszystkich i od dawna, a tak¿e pochodz±ce z prywatnych archiwów, nigdy nie publikowane.
(Dorota Malinowska-Grupiñska - Wydawnictwo MG)
|